Του Κώστα Κουτρουλού, Partner της CPA.
Όπως επώδυνα ανέδειξε η πανδημική κρίση, οι επιχειρήσεις καλούνται σε στενά χρονικά περιθώρια, να προσαρμόσουν όχι μόνο τον τρόπο λειτουργίας τους, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν με το παγκόσμιο περιβάλλον. Ο επιχειρηματικός στίβος, ήταν ανέκαθεν βέβαια σκληρός και απαιτητικός, πόσο μάλλον όταν συνοδεύεται από αιφνίδιες, μακράς διάρκειας κρίσεις. Και πράγματι: οι εταιρίες βιώνουν σήμερα μια αφόρητη πίεση και μεγάλες δυσκολίες στην αποδοτικότητα, τη ρευστότητα και την αναζήτηση νέων ευκαιριών.
Η ανάγκη για εταιρικό μετασχηματισμό
Οι τρέχουσες συνθήκες λοιπόν, έφεραν εκ νέου στο προσκήνιο μια εταιρική στρατηγική, που παρέχει διαχρονικά υπεραξία και διαπιστωμένα οφέλη, βοηθώντας όχι μόνο την επιβίωση, αλλά και την ανάπτυξή τους τελικά. Ποια είναι; Οι εταιρικοί μετασχηματισμοί, ή αλλιώς, οι συγχωνεύσεις και εξαγορές! Μάλιστα, το ΥΠΟΙΚ προετοίμασε νομοσχέδιο που προωθεί την εν λόγω τακτική και το οποίο προβλέπει 3ετή έκπτωση φόρου της τάξεως του 30% για συγχωνεύσεις και μετασχηματισμούς μικρών επιχειρήσεων! Και έχει φυσικά έχει το συμβολισμό της η συγκυρία που το εφαρμόζει, καθώς δείχνει, ότι θεωρούνται εργαλείο που μπορεί να προσφέρει ανακούφιση και ανάχωμα στις επιχειρήσεις, ύστερα από τις αναταράξεις που υπέστησαν. Ας δούμε όμως αναλυτικότερα τι σημαίνει στην πράξη αυτό, καθώς και κάποιες βασικές έννοιες.
Αρχικά, πρέπει να διευκρινίσουμε, ότι μέσω της συγχώνευσης, μία ή περισσότερες εταιρίες, μετασχηματίζονται σε μια νέα πιο ευέλικτη και λειτουργική μορφή. Οι βασικές κατηγορίες μετασχηματισμών που προβλέπονται από τον ν. 4601/2019 είναι τρεις: Συγχώνευση, Διάσπαση και Μετατροπή.
- Συγχώνευση, (συνήθως) είναι η διαδικασία με την οποία επιτυγχάνεται η απόκτηση από μία (υφιστάμενη ή νεοσυσταθείσα) εταιρεία των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων άλλων εταιρειών, οι οποίες λύονται χωρίς μεσολάβηση σταδίου εκκαθάρισης.
- Διάσπαση,(συνήθως) είναι η διαδικασία με την οποία τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις μιας εταιρείας, η οποία λύεται χωρίς εκκαθάριση, μεταβιβάζονται σε δύο τουλάχιστον -υφιστάμενες ή νεοϊδρυθείσες- εταιρείες.
- Μετατροπή, (συνήθως) είναι η μεταβολή του νομικού τύπου μιας εταιρείαςκαι αφορά πάντοτε μία και μοναδική εταιρεία π.χ. από ΕΠΕ σε ΑΕ, σε αντίθεση με τους 2 προηγούμενους τύπους μετασχηματισμών, που αφορούν σε περισσότερες από μία εταιρείες.
Η υπεραξία των συγχωνεύσεων και εξαγορών
Πρόκειται ουσιαστικά, για μια στρατηγική ανάπτυξης, είτε αυτή αναφέρεται σε οριζόντια, είτε σε κάθετη ολοκλήρωση και η οποία αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση των κερδών των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων, ενώ φέρει μετρήσιμα αποτελέσματα.
Αυτά τα αποτελέσματα, προκύπτουν -μεταξύ άλλων- από:
- Μείωση του λειτουργικού κόστους και των εξόδων
- Διοικητικές συνέργειες και συνεχή ανταλλαγή ιδεών, στρατηγικής και πληροφοριών
- Συγκέντρωση και εκσυγχρονισμό των σταδίων παραγωγής
- Οικονομίες κλίμακας και αύξηση της αποδοτικότητας
- Κατά συνέπεια, μεγαλύτερο όγκο παραγωγής
- Περιθώριο για έρευνα και καινοτομία
- Μεγαλύτερη πιστοληπτική ικανότητα και φερεγγυότητα
- Σχήμα που ευνοεί την πρόσβαση σε προγράμματα επιδοτήσεων, όπως εθνικά προγράμματα, ευρωπαϊκά, Ταμείου Ανάκαμψης, κα
- Είσοδο σε νέες, εθνικές ή διεθνείς αγορές
Τα οφέλη όμως είναι μεγάλα και σε χρηματοοικονομικό επίπεδο. Με την ένωση των καθαρών θέσεων των εταιριών που συμμετέχουν στη συγχώνευση, προκύπτει μεγαλύτερο ύψος ιδίων κεφαλαίων, γεγονός που αυτόματα αυξάνει την πιστοληπτική τους ικανότητα στην αγορά. Στο σημείο αυτό, έχει ιδιαίτερη αξία να αναφερθούμε και στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς με τις συγχωνεύσεις και εξαγορές, οι μικρές εταιρίες έχουν ίσες πιθανότητες συμμετοχής στο πρόγραμμα, αφού θα αυξήσουν το μέγεθός τους και θα μπορέσουν να αιτηθούν.
Έχοντας σαν κύριο στόχο τον μετασχηματισμό μιας επιχείρησης σε ευέλικτη οντότητα, η οποία θα μπορεί ν’ αντεπεξέλθει τόσο μεσοπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα, σε μια συνεχώς εξελισσόμενη και ανταγωνιστική αγορά, αλλά και λόγω της αναγκαιότητας για βελτίωση των οικονομικών μεγεθών και μεγαλύτερη κεφαλαιακή επάρκεια, οι εταιρικοί μετασχηματισμοί αποτελούν σίγουρα μια σπουδαία επιχειρηματική ευκαιρία!
