Της Ειρήνης Τσεσμελή, Tax & Accounting Partner στη CPA.
Αφού κάναμε τα πρώτα μας βήματα στην ηλεκτρονική τιμολόγηση και τα ηλεκτρονικά βιβλία και ενώ αναμένουμε πλήθος άλλων υποχρεώσεων που θα ανεβαίνουν στο myDATA, ψηφίστηκε και η νέα νομοθεσία που αφορά το ύψος των προστίμων, καθώς και τον τρόπο που θα καταλογίζονται και το χρονικό περιθώριο που λαμβάνει χώρα για τον υπολογισμό τους!
Με τον Ν.4864/02.12.2021, άρθρο 90 λοιπόν, καθορίζονται τα ανώτατα όρια στα επιβαλλόμενα πρόστιμα και εναρμονίζεται η διαδικασία επιβολής και κοινοποίησης, με τα λοιπά πρόστιμα του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα, με την τροποποίηση του άρθρου 54Ε του ν. 4174/2013, στην παρ.1 ο Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (Κ.Φ.Δ), διαμορφώνεται ως εξής:
- α) Σε περίπτωση που διαπιστώνεται, εκπρόθεσμη κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, (διατάξεις του ν. 4308/2014 (Α’ 251), ότι δηλαδή η ελεγχόμενη οντότητα – εταιρεία δεν τήρησε τα προβλεπόμενα για τα λογιστικά αρχεία (βιβλία), επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί των εσόδων της από επιχειρηματική δραστηριότητα για κάθε ελεγχόμενο έτος που διαπιστώνονται τα ανωτέρω, όπως αυτά προκύπτουν από τον μέσο όρο των δηλωθέντων εσόδων με τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών, μη συμπεριλαμβανομένου εκείνου για το οποίο δεν έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
- Το κατώτερο πρόστιμο ορίζεται στις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων και τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, ούτε μπορεί να είναι ανώτερο του τριπλάσιου του κατά περίπτωση κατώτερου προστίμου.
- Σε περίπτωση μη υποβολής έστω και μίας από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών, το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των εσόδων των υποβληθεισών δηλώσεων με κατώτερο όριο τις τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων και των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, ούτε μπορεί να είναι ανώτερο του τριπλάσιου του κατά περίπτωση κατώτερου προστίμου.
Ως μη τήρηση των λογιστικών αρχείων (βιβλίων), λογίζεται και η μη ενημέρωση των λογιστικών αρχείων (βιβλίων) μετά από το πέρας της εμπρόθεσμης ενημέρωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4308/2014 χρόνου κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Η μη επίδειξη για οποιονδήποτε λόγο μετά από πρόσκληση του άρθρου 14 των λογιστικών αρχείων (βιβλίων) στον φορολογικό έλεγχο, εξισώνεται με μη τήρηση αυτών. Το πρόστιμο της παρούσας περίπτωσης δεν επιβάλλεται, εφόσον η μη τήρηση ή ενημέρωση δεν επηρεάζει τη συμμόρφωση με τις φορολογικές υποχρεώσεις και την υποβολή φορολογικών δηλώσεων, ή εφόσον με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο είναι δυνατός ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και των αντίστοιχων φορολογικών υποχρεώσεων.
β) Σε περίπτωση διενέργειας μερικού επιτόπιου ελέγχου πρόληψης, με την διαπίστωση ότι η ελεγχόμενη οντότητα – εταιρεία δεν διαφύλαξε ή δεν προσκόμισε ύστερα από πρόσκληση του άρθρου 14 φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς (Φ.Η.Μ.) και φορολογικές μνήμες και αρχεία που δημιουργούν οι Φ.Η.Μ., επιβάλλεται αναλόγως το πρόστιμο της περίπτωσης α) ως ανωτέρω, εκτός εάν πριν την έκδοση της σχετικής εντολής ελέγχου έχει δηλωθεί απώλεια των Φ.Η.Μ.
Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 54Ε του ν. 4174/2013 τροποποιείται και διαμορφώνεται ως εξής:
- Πριν από την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου της παρ. 1, ο φορολογούμενος ή το ευθυνόμενο πρόσωπο, καλείται εγγράφως από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων να υποβάλει ενδεχόμενες αντιρρήσεις του, κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 62. Η πράξη επιβολής προστίμου εκδίδεται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των οριζόμενων στο άρθρο 28. Ξεκινάει και ΕΜΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ και υποθέσεις για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί οριστικές πράξεις υποβολής προστίμου μέχρι τις 29.11.2021
Ας δούμε όμως και το Άρθρο 91, με τίτλο: Μη εφαρμογή ανώτατων ορίων στα επιβαλλόμενα πρόστιμα για παραβάσεις παραβίασης ή παραποίησης ή επέμβασης στη λειτουργία των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (Φ.Η.Μ.).
To άρθρο 54 ΣΤ του ν. 4174/2013 τροποποιείται, προκειμένου να προβλεφθεί εξαίρεση από την εφαρμογή των ανωτάτων ορίων της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 54 Ε. Διαμορφώνεται ως εξής: «Όταν ο υπαίτιος της παράβασης είναι ο κάτοχος χρήστης του φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού, επιβάλλεται αναλόγως το ποσό του προστίμου που προβλέπεται στα τρία πρώτα εδάφια της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 54Ε, χωρίς να εφαρμόζονται τα ανώτατα όρια της ίδιας ως άνω περίπτωσης και καταλαμβάνει και υποθέσεις, για τις οποίες μέχρι τις 29.11.2021 δεν έχουν εκδοθεί οριστικές πράξεις επιβολής προστίμου.
